Kraków to miasto legend, a jedna z najbarwniejszych i najstarszych z nich to Lajkonik. Co roku, w oktawę Bożego Ciała, ulice miasta tętnią życiem, gdy barwny orszak Konika Zwierzynieckiego przemierza swoją tradycyjną trasę. Jednak czy wiesz, kim jest Lajkonik i co wspólnego ma z Wodociągami Miasta Krakowa? Odkryj ikoniczną postać i przygotuj się na niezapomniane widowisko, które już 26 czerwca rozpocznie się barwnym pochodem z ulicy Senatorskiej 1.

Lajkonik. Bohater Krakowa i zwiastun szczęścia

Kim jest Lajkonik? To postać symbolizująca legendarnego włóczka, który w XIII wieku, podczas najazdu tatarskiego, miał ocalić Kraków. Legenda głosi, że po bohaterskim odparciu najeźdźców, naczelnik włóczka triumfalnie wjechał do miasta, przebrany w strój pokonanego chana tatarskiego. Na pamiątkę tego wydarzenia narodziła się tradycja parady jeźdźca na sztucznym koniku, który co roku niesie ze sobą szczęście.

Co wspólnego z Wodociągami Miasta Krakowa ma Lajkonik?

Okazuje się, że to pracownik Wodociągów Miasta Krakowa wciela się w Lajkonika? To niezwykła i fascynująca historia… Pierwotnie tradycja Lajkonika była ściśle związana z włóczkami – flisakami wiślanymi ze Zwierzyńca, którzy byli jednym z najstarszych cechów Krakowa. W miarę upływu czasu i przemian społecznych obrzęd ten przejęła "brać Wodociągowa". Od powstania krakowskich wodociągów, silnie związanych z Bielanami i Zwierzyńcem (dawnymi terenami włóczków), to właśnie pracownicy Wodociągów Miasta Krakowa z dumą kultywują tę wielowiekową tradycję. To symboliczne połączenie pokazuje głębokie korzenie Wodociągów Miasta Krakowa w historii i kulturze stolicy Małopolski. Jesteśmy dumni, że nasz kolega, pracownik Wodociągów Miasta Krakowa, kontynuuje tę zaszczytną rolę, którą wcześniej przez lata pełnił jego ojciec i wraz z pozostałymi członkami orszaku – również pracownikami Wodociągów Miasta Krakowa – dba o to, by Lajkonik co roku mógł radośnie harcować ulicami  Krakowa, niosąc szczęście każdemu, kogo uderzy swoją buławą.

Pochód Lajkonika 2025. Początek przy Senatorskiej 

Pochód Lajkonika rozpoczyna się symbolicznie z dziedzińca Wodociągów Miasta Krakowa przy ul. Senatorskiej 1. Lokalizacja nie jest przypadkowa. To właśnie tutaj bije serce Wodociągów Miasta Krakowa, które od wieków są nierozerwalnie związane z historią Zwierzyńca i Półwsi Zwierzynieckiej – dzielnic, z których wywodzili się legendarni włóczkowie. Rozpoczęcie pochodu z siedziby Wodociągów Miasta Krakowa podkreśla rolę Spółki w kultywowaniu tej niezwykłej tradycji. To stąd, przy dźwiękach bębenków i kotłów, wyrusza barwny orszak liczący około 50 osób, by przez historyczne ulice Krakowa dotrzeć na Rynek Główny.

Lajkonik 2025. Poznaj program i atrakcje

Pochód Lajkonika to jedno z kilku krakowskich zjawisk wpisanych na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Dlatego już dziś zaplanuj dzień przypadający w oktawę Bożego Ciała.

Poznaj najważniejsze punkty trasy, która odbędzie się 26 czerwca 2025:

• 12.00-12.30: Harce Lajkonika na dziedzińcu przed siedzibą Wodociągów Miasta Krakowa
• 12:30-13:30: Wyruszenie Lajkonika z siedziby Wodociągów Miasta Krakowa przy ul. Senatorskiej 1. Orszak będzie przemieszczał się ulicą Senatorską, a Lajkonik będzie trącał buławą „na szczęście”.
• 13:30-14:45: Zabawa na dziedzińcu Klasztoru Sióstr Norbertanek (ul. T. Kościuszki 88). Tutaj odbędzie się pierwszy taniec Lajkonika z chorągwią, pokłon Ksieni Sióstr Norbertanek, taneczna bitwa włóczków z Tatarami oraz rozstrzygnięcia konkursów dla dzieci.
• 14.45–16.00 Orszak przechodzi ulicą T.Kościuszki. Lajkonik w otoczeniu dwóch przybocznych włóczków zagląda do sklepów i innych lokali. W tym czasie orszak przemieszcza się jezdnią ulicy Kościuszki w kierunku skrzyżowania z Aleją Krasińskiego. Widzowie przemieszczają się chodnikiem z prawej strony ulicy w stronę skrzyżowania z Aleją Krasińskiego.
• 15:15-15:40 Orszak przechodzi ulicą Dojazdową do Bulwaru Rodła na spotkanie z flisakami. Lajkonik i chorąży, odbywa krótki flis do posterunki Policji Wodnej na dębnickim brzegu. Po zejściu na ląd powrót ulicą Dojazdową do ulicy T.Kościuszki i dalszy przemarsz w kierunku karczmy Smil’y.
• 15.40-16.00 Pochód kontynuuje przemarsz ulicą T.Kościuszki.
• 16.00-17.00 Wizyta w Antykwariacie Abecadło przy ulicy T.Kościuszki 18U a następnie odpoczynek w karczmie Smil’y. W tym czasie dawne zmagania polsko-tatarskie przedstawi Teatr Walki Leszka Galicy.
• 17.05-17.10 Orszak przekroczy skrzyżowanie ulic Kościuszki i Zwierzynieckiej z aleją Krasińskiego
• 17.15-18.30 Odwiedziny Lajkonika w DH Jubilat a następnie ma miejsce pokłon Lajkonika z chorągwią na skrzyżowaniu ulic Zwierzynieckiej i Powiśle w stronę Wawelu. Kolejno orszak przemaszeruje ulicą Zwierzyniecką w kierunku ulicy Franciszkańskiej. Ruch samochodowy jest czasowo wstrzymany.
• 18.30-18.40 Na skrzyżowaniu pod Filharmonią Krakowską włóczkowie i Tatarzy utworzą krąg, w którym przy dźwiękach starodawnych melodii Lajkonik wykonuje drugi taniec z chorągwią.
• 18:45-19:00 Przejście ulicą Franciszkańską (nieremontowaną częścią – chodnikiem po lewej stronie ulicy) i wizyta Lajkonika w Pałacu Biskupim. Następnie pochód zmierza do placu Wszystkich Świętych.
• 19.00–19.30 Odpoczynek orszaku przy placu Wszystkich Świętych, gdzie ma miejsce kolejna prezentacja dawnego oręża w wykonaniu Teatru Walki Leszka Galicy.
• 19.30–20.00 Wkroczenie pochodu Lajkonika ulicą Grodzką na Rynek Główny,
• 20.00-20.40 Główna uroczystość na estradzie na Rynku Głównym przed wieżą Ratuszową – Prezydent Miasta Krakowa wręczy Lajkonikowi należny mu haracz, razem wzniosą toast za pomyślność miasta. Lajkonik wykonuje trzeci taniec z chorągwią. Swój taniec zaprezentują ponownie włóczkowie i Tatarzy. Rozstrzygnięcie konkursu „Na najpiękniejszy dziecięcy orszak Lajkonika”.
• 20.40-21.30 Przemarsz orszaku Lajkonika wokół Rynku Głównego. Spotkanie i wspólne zdjęcie Lajkonika z turystami na płycie Rynku Głównego (we współpracy z Kraków Tourism Alliance).
• Wydarzenia towarzyszące: Na Rynku Głównym wystąpi Tatarski Zespół Taneczno-Wokalny Buńczuk, prezentując kulturę tatarską.
• Konkursy dla Najmłodszych – Bądź Częścią Orszaku!
• Zachęcamy dzieci do udziału w konkursach, które wzbogacają obchody:
• „Najpiękniejszy dziecięcy orszak Lajkonika”: Konkurs dla przedszkolaków i uczniów klas I-IV na inscenizację pochodu z własnymi strojami. Zgłoszenia do 25 czerwca 2025 r. 
• „Mój Lajkonik 2025”: Konkurs plastyczny na rysunek Lajkonika lub nawiązujący do legendy. Prace (zdjęcia lub pliki PowerPoint) należy przesłać do 22 czerwca 2025 r. 

Na zwycięzców czekają nagrody rzeczowe i lajkonikowe upominki. Organizatorem wydarzenia jest Muzeum Krakowa, na którego stronie znajdziecie szczegółową agendę wydarzenia.